Ιερός Ναός Αναλήψεως του Σωτήρος Print
- Τύπος ψηφιακού υλικού: Κείμενο
- Χώρα: Αλβανία
- Περιοχή: Μπόρια
- Σημείο ενδιαφέροντος: Κορυτσά
- Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Κορυτσάς
- Δικαιώματα Χρήσης: ΝΑΙ
- Περιγραφή:
- Γεωγραφικές συντεταγμένες: lat: 40.60585 lng: 20.804586
- URL από ιστότοπο:
- Κείμενο:
Η Μπόρια (ή επί των Βυζαντινών Εμπορία) βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Μοράβα, περίπου 3 χλμ. νοτιοανατολικά της Κορυτσάς. Κατά τα βυζαντινά χρόνια, η Μπόρια διέθετε παραδοσιακή αγορά με σημαντικό ρόλο στην οικονομική ζωή της περιοχής, βυζαντινό κάστρο στην κορυφή του λόφου, επάνω από το χωριό, καθώς και βυζαντινό ναό. Μετά την κατάληψη της περιοχής από τους Οθωμανούς, η Μπόρια εμφανίζεται στο πρώτο οθωμανικό κατάστιχο φορολογικών απογραφών των ετών 1431-32 ως οικισμός αποτελούμενο από 70 οικογένειες.
Ο βυζαντινός ναός ήταν αφιερωμένος στον Ζωοδότη Χριστό. Επειδή, όμως, ο ναός πανηγύριζε την ημέρα της Αναλήψεως του Κυρίου, σταδιακά έμεινε γνωστός με αυτό το όνομα. Ο ναός έχει κτιστεί στο κέντρο του χωριού Μπόρια σε ρυθμό μονόκλιτης σταυροειδούς με τρούλο και πολυγωνική αψίδα εξωτερικά κοσμημένη, όπως και το τύμπανο με πλίνθους. Αποτελείται από τον κυρίως ναό και μεταγενέστερη στοά στη δυτική και νότια πλευρά.
Σύμφωνα με τις εσωτερικές κτητορικές επιγραφές, η εικονογράφηση του εσωτερικού του ναού ολοκληρώθηκε στις 13 Νοεμβρίου 1389, ενώ η αγιογράφηση της εξωτερικής όψης του δυτικού τοίχου είναι μεταγενέστερη. Ως κτήτορα του ναού και δωρητή της πλούσιας αγιογραφίας, οι επιγραφές αναφέρουν τον επίσκοπο Δεαβόλεως Νήφωνα, ο οποίος απεικονίζεται ως κτήτορας, κρατώντας στα χέρια το σχέδιο του ναού και προσφέροντάς το στον Χριστό.
Ο ζωγραφικός διάκοσμος της Μπόριας είναι από τα πιο ενδιαφέροντα μνημεία της ύστερης παλαιολόγειας ζωγραφικής στην περιοχή. Όπως είναι γνωστό, το συνεργείο που εργάστηκε στη Μπόρια έχει ταυτιστεί από τους ειδικούς με αυτό που φιλοτέχνησε τις τοιχογραφίες του έτους 1368/69 στο σπηλαιώδες ασκητήριο της Γέννησης της Θεοτόκου στο νησί του Μάλιγκραντ (Maligrad) στη Μεγάλη Πρέσπα, καθώς και αυτές του Αγίου Αθανασίου του Μουζάκη, στην πόλη της Καστοριάς (1383/84).
Κείμενο: Andi Rembeci
- Εικόνα υψηλής ευκρίνειας:
- Παρατηρήσεις:
Popa Th., Icones et miniatures du Moyen Åge en Albanie, Tirane 1998.
2000 Years Christian Art and Culture in Albania, International Sympo¬sium organized by the Albanian Orthodox Autocephalous Church (Tirana 16–18 Nov. 2000), Tirana 2006.
Meksi A., Arkitektura e kishave të Shqipërisë (shek. VII – XV), UEGEN, Tiranë, 2004.
R. Lozanova, “The Church of Christ Zoodotes in Emborion (Albania)”, L’image et la parole (Εικόνα και λόγος), Recueil a l’occasion du 60e anniversaire du Prof. Axinia Džurova, Sofia 2004, σ. 151-165.