Σπηλαιώδες ασκητήριο της Παναγίας Print
- Τύπος ψηφιακού υλικού: Κείμενο
- Χώρα: Αλβανία
- Περιοχή: Μπεζμίστα
- Σημείο ενδιαφέροντος: Πουστέτσι - Μπεζμίστα
- Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Κορυτσάς
- Δικαιώματα Χρήσης: ΝΑΙ
- Περιγραφή:
- Γεωγραφικές συντεταγμένες: lat: 40.882947 lng: 20.968431
- URL από ιστότοπο:
- Κείμενο:
Η περιοχή των Πρεσπών είναι πλούσια σε ιστορικά μνημεία. Κατά μήκος των ακτών της λίμνης και της ενδοχώρας υπάρχουν προϊστορικοί και μεσαιωνικοί οικισμοί, ναοί και μοναστήρια, καθώς και βραχοσπηλιές με βυζαντινά ασκητήρια και τις μικρές εκκλησίες των βράχων, στο εσωτερικό των οποίων διαθέτουν τοιχογραφίες υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας. Η περιοχή της Πρέσπας είχε άμεσα εξάρτηση από την Αχρίδα, εκκλησιαστικό κέντρο της εποχής, και ήταν σε επαφή με σημαντικά καλλιτεχνικά εργαστήρια του 14ου αιώνα.
Το σπηλαιώδες ασκητήριο της Παναγίας βρίσκεται στις βόρειες όχθες της λίμνης, κοντά στο χωριό Μπεζμίστα (Bezmisht). Χτισμένο σε έναν υψηλό βράχο, αποτελείται από δύο χώρους που διαμορφώνονται σε κοιλότητες του βράχου. Από αυτούς ο κάτω χώρος χρησίμευε ως ναός και ο πάνω ως ερημητήριο. Στο τοξωτό τυφλό αψίδωμα δεξιά από την είσοδο του ναού εικονίζεται η Παναγία Βρεφοκρατούσα στον τύπο της Γλυκοφιλούσας και στο τοξωτό τυφλό αψίδωμα επάνω από την είσοδο του ερημητηρίου η Πλατυτέρα των Ουρανών κατά τον τύπο της Βλαχερνίτισσας.
Εσωτερικά ο σπηλαιώδης ναός περικλείεται από τοίχους στην ανατολική πλευρά και εν μέρει στη νότια πλευρά. Η βραχώδης οροφή παρουσιάζει μορφή ημισφαιρικού θόλου. Ολόκληρο το εσωτερικό του ναού καλύπτεται από τοιχογραφίες, τα θέματα των οποίων εντυπωσιάζουν με τη σταθερότητα των γραμμών και οι απεικονίσεις των μορφών στην πέτρα θυμίζουν την υψηλή τεχνοτροπία της υστεροβυζαντινής αγιογραφίας.
Δύο αχρονολόγητες σωζόμενες κτητορικές επιγραφές μας πληροφορούν ότι ο ναός οικοδομήθηκε από τον μοναχό Παρθένιο επί ηγουμενίας του ιερομονάχου Παϊσίου και εικονογραφήθηκε από τον Αλέξιο, μαθητή του εξαιρετικού ζωγράφου μητροπολίτη Ιωάννη, επικεφαλής επώνυμων ζωγράφων καλλιτεχνικού εργαστηρίου που αναπτύχθηκε τον 14ο αιώνα με επίκεντρο τη μονή Zrze κοντά στον Περλεπέ (Prilep).
Κείμενο: Andi Rembeci
- Εικόνα:
- Εικόνα υψηλής ευκρίνειας:
- Παρατηρήσεις:
Thomo P., Kishat pasbizantine në Shqipërinë e Jugut, bot. KOASh, Tiranë 1998.
Popa Th., Icones et miniatures du Moyen Åge en Albanie, Tirane 1998.
2000 Years Christian Art and Culture in Albania, International Symposium organized by the Albanian Orthodox Autocephalous Church (Tirana 16–18 Nov. 2000), Tirana 2006.
Meksi A., Arkitektura e kishave të Shqipërisë (shek. VII – XV), UEGEN, Tiranë, 2004.