Άγιος Νικόλαος Κράψης Print
- Τύπος ψηφιακού υλικού: Κείμενο
- Χώρα: Ελλάδα
- Περιοχή: Κράψη Ιωάννινα
- Σημείο ενδιαφέροντος: Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου [Κράψη EL]
- Πηγή: ΠΕ Ηπείρου
- Δικαιώματα Χρήσης: ΝΑΙ
- Περιγραφή:
- Γεωγραφικές συντεταγμένες: lat: 39.644612 lng: 21.027944
- URL από ιστότοπο:
- Κείμενο:
Η Κράψη, είναι το χωριό από το οποίο κατάγονταν ο Μακαριστός Πατριάρχης Ιωάσαφ Β΄ ο επονομαζόμενος Μεγαλοπρεπής ο οποίος ανήγειρε και το Ναό. Ο Ιωάσαφ Β΄ ήταν Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 1556 ως το 1565. Γεννήθηκε στην Ήπειρο. Σπούδασε στη Μονή Φιλανθρωπινών στα Γιάννενα και στη συνέχεια στο Ναύπλιο. Έμαθε αραβικά, περσικά και τουρκικά. Ο Πατριάρχης Ιερεμίας Α΄ τον χειροτόνησε Μητροπολίτη Αδριανουπόλεως το 1535. Παρέμεινε στη θέση αυτή 20 χρόνια και μετά τη δολοφονία του Πατριάρχη Διονυσίου Β΄ τον Ιούλιο του 1556, τον διαδέχτηκε στον Οικουμενικό Θρόνο.
Ο ναός του Αγίου Νικολάου που βρίσκεται στην Κράψη αποτελεί καθίδρυμα του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιωάσαφ Β΄ του Μεγαλοπρεπή (1556-1565), ο οποίος έχει συνδέσει το όνομά του με ικανό αριθμό μνημείων στην περιοχή. Κτίστηκε σύμφωνα με τις εξίτηλες σήμερα επιγραφές το έτος 1563.
Είναι μονόχωρος ξυλόστεγος ναός με ημικυκλική αψίδα και μεγάλο νάρθηκα στα δυτικά.
Στο ναό σώζεται ξυλόγλυπτο τέμπλο και η ζωγραφική τόσο του κυρίως ναού, όσο και του νάρθηκα πραγματοποιήθηκε το έτος 1563 από τους Θηβαίους αδερφούς Γεώργιο και Φράγγο Κονταρή, οι οποίοι ανήκουν στους βασικούς εκπροσώπους της Σχολής της ΒΔ. Ελλάδας ή των Θηβών.
Ιστορικά στοιχεία: Ο ναός αποτελεί καθίδρυμα του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιωάσαφ Β΄ του Μεγαλοπρεπή (1556-1565), ο οποίος έχει συνδέσει το όνομά του με ικανό αριθμό μνημείων στην περιοχή. Κτίστηκε σύμφωνα με τις εξίτηλες σήμερα επιγραφές το έτος 1563.
Αρχιτεκτονική περιγραφή: Είναι μονόχωρος ξυλόστεγος ναός με ημικυκλική αψίδα και μεγάλο νάρθηκα στα δυτικά. Στη νότια πλευρά υπάρχει ανοιχτή προς τα δυτικά στοά, από όπου εισέρχεται κανείς στον νάρθηκα και στον κυρίως ναό.
Γραπτός διάκοσμος: Η ζωγραφική τόσο του κυρίως ναού, όσο και του νάρθηκα πραγματοποιήθηκε το έτος 1563 από τους Θηβαίους αδερφούς Γεώργιο και Φράγγο Κονταρή. Οι ζωγράφοι αυτοί συγκαταλέγονται στους βασικούς εκπροσώπους της Σχολής της ΒΔ. Ελλάδας ή των Θηβών και μεταξύ άλλων έχουν τοιχογραφήσει τον νάρθηκα της μονής Βαρλαάμ στα Μετέωρα και τον ναό της Μεταμόρφωσης στην Κληματιά (Βελτσίστα). Οι τοιχογραφίες αυτές αποτελούν ένα από τα σπουδαιότερα ζωγραφικά σύνολα του 16ου αιώνα στα νότια Βαλκάνια, όχι μόνο για την τέχνη που εκφράζουν, αλλά για το θεολογικό τους βάθος. Στα κατώτερα τμήματα του κυρίως ναού παρατηρούνται νεώτερες επιζωγραφήσεις.
Λοιπά Στοιχεία: Στο ναό σώζεται ξυλόγλυπτο τέμπλο, ξυλόγλυπτος δεσποτικός θρόνος και εικόνες του 1697 και μεταγενέστερες.
- Εικόνα:
- Εικόνα υψηλής ευκρίνειας:
- Παρατηρήσεις:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ
ΕΔΑΦΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ “ΕΛΛΑΔΑ-ΙΤΑΛΙΑ 2007-2013”
Έργο: "PILGRIM TOURISM ROUTES IN IOANNINA AND LECCE" με ακρωνύμιο "PILTOUR"
«Μελέτη Καταγραφής και Αποτύπωσης των Θρησκευτικών Μνημείων»
Φορέας Υλοποίησης : Ανάδοχος Κοινοπραξία,
«KOIΝΟΠΡΑΞΙΑ ΕΤΑΙΡΙΩΝ HYPERCO A.E. – ΗΠΕΙΡΟΣ Α.Ε.» με το διακριτικό τίτλο «Κ/Ξ HYPERCO A.E. – ΗΠΕΙΡΟΣ Α.Ε.»
Βιβλιογραφία για το μνημείο:
Μ. Αχειμάστου-Ποταμιάνου, «Βυζαντινά, μεσαιωνικά και νεότερα μνημεία Ηπείρου», Αρχαιολογικόν Δελτίον 30 (1975), Β΄2 Χρονικά, 222.
Μ. Αχειμάστου-Ποταμιάνου, Η μονή των Φιλανθρωπινών και η πρώτη φάση της μεταβυζαντινής ζωγραφικής, Αθήνα 1983.
Δ. Ε. Ευαγγελίδης, «Ο ζωγράφος Φράγκος Κατελάνος εν Ηπείρω», Δελτίον της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας (ΔΧΑΕ) 1 (1959), 40-54.
Μ. Garidis, La peinture murale dans le monde Orthodoxe après la chute de Byzance (1450-1600) et dans les pays sous domination étrangère, Athènes 1989, 182-184.
Δ. Κωνστάντιος, «8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων», Αρχαιολογικόν Δελτίον 35 (1980), Β΄1 Χρονικά, 331.
Νομός Ιωαννίνων, Θρησκευτικοί προορισμοί, έκδ. Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2008, 10.
A. Stavropoulou-Makri, Les peintures murales de l’église de la Transfiguration a Veltsista (1568) en Epire et l’atelier des peintres Kondaris, Ioannina 1989, β΄ έκδοση Ιωάννινα 2001.
Δ. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, «Βυζαντινά, μεσαιωνικά και νεότερα μνημεία Ηπείρου», Αρχαιολογικόν Δελτίον 30 (1975), Β΄2 Χρονικά, 228-229.
Μ. Χατζηδάκης, «Ο ζωγράφος Φράγγος Κονταρής», ΔΧΑΕ 5 (1966-1969), 299-302.
Ι. Π. Χουλιαράς, «Τοιχογραφημένα μνημεία και ζωγράφοι του 15ου και 16ου αιώνα στην Ήπειρο και τη Νότια Αλβανία», Δωδώνη 36-37 (2007-2008), 307.