Σημειο προσκυνηματικου ενδιαφεροντος

Άγιος Νικόλαος Αγοράς Ιωαννίνων   Print

  • Τύπος ψηφιακού υλικού: Εικόνα
  • Χώρα: Ελλάδα
  • Περιοχή: Ιωάννινα
  • Σημείο ενδιαφέροντος: Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου [Ιωάννινα EL]
  • Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων http://www.imioanninon.gr
  • Δικαιώματα Χρήσης: ΟΧΙ
  • Περιγραφή:

    Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου Αγοράς Ιωαννίνων

  • Γεωγραφικές συντεταγμένες: lat: 39.40134 lng: 20.511497
  • URL από ιστότοπο: http://www.imioanninon.gr/main/?page_id=10384
  • Κείμενο:

    Ο Ναός του Αγίου Νικολάου «Αγοράς» βρίσκεται στη σημερινή οδό Χατζηκώνστα στα Ιωάννινα, στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Στους πρώτους αιώνες της τουρκοκρατίας, η περιοχή ονομαζόταν «Τουρκοπάλουκο» και η παράδοση τοποθετούσε εκεί την αρχική θέση κατοικίας των πρώτων Τούρκων της πόλης. Αργότερα, στα τέλη του 16ου αιώνα, η Χριστιανική συνοικία της περιοχής ονομαζόταν «Ηamam», από όπου, προφανώς, προέκυψε η επωνυμία του «Λουτρού», με την οποία ήταν γνωστός ο Ναός. Επομένως, μέχρι τις αρχές του 17ου αιώνα, στην περιοχή, όπου σήμερα βρίσκεται ο Ναός του Αγίου Νικολάου Αγοράς, συνυπήρχαν μουσουλμάνοι κάτοικοι των Ιωαννίνων με μία χριστιανική συνοικία.

    Μετά το κίνημα του Διονυσίου το 1611, οι περισσότεροι χριστιανοί εκδιώχθηκαν από το κάστρο και πολλοί κατοίκησαν στις ήδη υπάρχουσες συνοικίες. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, οι χριστιανοί των Ιωαννίνων έλαβαν άδειες να επεκτείνουν τους παλιούς Ναούς, αλλά και να κτίσουν καινούργιους. Ένας από αυτούς ήταν και ο Άγιος Νικόλαος της Αγοράς.

    Ο Ναός είναι μία μεγάλη τρίκλιτη και ξυλόστεγη βασιλική με επτάπλευρη αψίδα στα ανατολικά. Δυό κιονοστοιχίες, με πέντε κτιστούς κίονες η καθεμιά, χωρίζουν τα κλίτη και στηρίζουν την υπερυψωμένη στέγη. Η υπερύψωση επιτυγχάνεται, διότι τα τόξα που συνδέουν τους κίονες έχουν ασυνήθιστα υψηλό πεταλόμορφο σχήμα. Η τοιχοποιία φέρει στους εξωτερικούς τοίχους σειρά παραθύρων, δίκην φωταγωγού, για τον καλύτερο φωτισμό του ναού.

    Ο Ναός περιβάλλεται στα δυτικά και βόρεια από πιόσχημο χαγιάτι, που στηρίζεται σε τετράγωνους πεσσούς. Το χαγιάτι διαθέτει και δεύτερο όροφο σε όλη του την έκταση, ο οποίος είναι ανοιχτός προς το εσωτερικό του Ναού και αποτελεί τα υπερώα του. Τα υπερώα έχουν την  ιδιομορφία ότι δεν είναι προσβάσιμα  από το εσωτερικό ισόγειο του Ναού, παρά μόνο από χτιστές εξωτερικές κλίμακες στα βόρεια και νότια. Η ξεχωριστή πρόσβαση του υπερώου ίσως έχει να κάνει με τις ξεχωριστές φάσεις κατασκευής της τρίτης ανέγερσης ή μπορεί και να οφείλεται στη λειτουργία του υπερώου ως γυναικωνίτη. Γενικά, η ιδιόμορφη κατασκευή του υπερώου δίνει στο εσωτερικό της ανωδομής του Ναού την αίσθηση ύπαρξης πέντε κλιτών.

    Στην αψίδα του ιερού έχει διαμορφωθεί σύνθρονο, κατά το  «αρχαίο» σχήμα, ενώ το ίδιο το ιερό χωρίζεται από τον κυρίως Ναό με τέμπλο που φέρει περιορισμένη ξυλόγλυπτη διακόσμηση. Αρκετές εικόνες του Ναού έχουν κατασκευαστεί στη Μόσχα το 1841, δωρεά του Χατζηκώνστα.

    Στο πέρας του βορείου υπερώου έχει διαμορφωθεί παρεκκλήσιο του Αγίου Ελευθερίου, του οποίου οι εικόνες έγιναν με έξοδα του Χατζηκώνστα το 1841, ενώ τα βημόθυρα και το τέμπλο ολοκληρώθηκαν το 1844. Κάτω από το παρεκκλήσιο έχει διαμορφωθεί χώρος που σήμερα χρησιμεύει ως αποθήκη. Η ύπαρξη, πάντως, τοιχογραφίας ένθρονου Παντοκράτορα στα αριστερά της εισόδου της αποθήκης ίσως δηλώνει ότι, αρχικά, ο χώρος αυτός είχε κάποια λειτουργική χρήση.

    Τέλος, το καμπαναριό, που αποτελεί ταυτόχρονα και πρόπυλο του περιβόλου, χτίστηκε το 1912.

  • Εικόνα:
  • Εικόνα υψηλής ευκρίνειας: http://www.imioanninon.gr/main/wp-content/uploads/photo-gallery/Enories/AgNikAgor1.JPG
  • Παρατηρήσεις:

    Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων http://www.imioanninon.gr/main/?page_id=10384