Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Καστρίτσας Print
- Τύπος ψηφιακού υλικού: Εικόνα
- Χώρα: Ελλάδα
- Περιοχή: Καστρίτσα Ιωαννίνων
- Σημείο ενδιαφέροντος: Iερά Μονή Καστρίτσας [Ιωάννινα EL]
- Πηγή: ΕΡΤ https://press.ert.gr
- Δικαιώματα Χρήσης: ΟΧΙ
- Περιγραφή:
Συνολική άποψη της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννη Προδρόμου Καστρίτσας Ιωαννίνων
- Γεωγραφικές συντεταγμένες: lat: 39.375439 lng: 20.545128
- URL από ιστότοπο: https://press.ert.gr/tv/ta-monastiria-ton-ioanninon-sta-foteina-monopatia-tis-ert2-20-01-2019/
- Κείμενο:
Το μοναστήρι της Καστρίτσας είναι κτισμένο στο λόφο της Καστρίτσας, που αποτελεί σημαντική αρχαιολογική θέση. Στους πρόποδες του λόφου βρίσκεται το ομώνυμο παλαιολιθικό σπήλαιο και στην κορυφή του σώζονται τμήματα της ακρόπολης της μολοσσικής πόλης Τέκμων. Η μονή είναι κτισμένη μέσα στην αρχαία ακρόπολη, αναφέρεται στις βυζαντινές πηγές και είναι αφιερωμένη από τον 14ο αιώνα στη Σύλληψη του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου.
Αποτελείται από το καθολικό, το διώροφο κτίριο των κελιών, βοηθητικά κτίρια και ένα παρεκκλήσι αφιερωμένο στους νεομάρτυρες Άγιο Γεώργιο και Αγία Φιλοθέη. Το συγκρότημα περιβάλλεται από λιθόκτιστο περίβολο με είσοδο στη νότια πλευρά. Το παλαιό καθολικό είναι το αρχαιότερο κτίσμα της μονής και ανήκει στον σπάνιο τύπο του τετράκογχου με τρούλο ναού. Στη λιθοδομή έχει χρησιμοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό οικοδομικό υλικό από την αρχαία οχύρωση του λόφου της Καστρίτσας. Το κτίσμα ανάγεται στον 11ο ή 12ο αιώνα.
Εσωτερικά του ναού υπάρχουν τοιχογραφίες, πιθανώς των αρχών του 17ου αιώνα, άμεσα συνδεδεμένες με την τέχνη της Μακεδονίας των προηγούμενων αιώνων και σώζεται ξυλόγλυπτο τέμπλο με δυο δεσποτικές εικόνες του ένθρονου Χριστού και της ένθρονης Θεοτόκου Βρεφοκρατούσας.
Σήμερα είναι γυναικεία μονή.
Ιστορικά στοιχεία: Το μοναστήρι της Καστρίτσας είναι κτισμένο στον λόφο της Καστρίτσας, που αποτελεί σημαντική αρχαιολογική θέση. Στους πρόποδες του λόφου βρίσκεται το ομώνυμο παλαιολιθικό σπήλαιο και στην κορυφή του σώζονται τμήματα της ακρόπολης της μολοσσικής πόλης Τέκμων. Η μονή είναι κτισμένη μέσα στην αρχαία ακρόπολη, αναφέρεται στις βυζαντινές πηγές και είναι αφιερωμένη από τον 14ο αιώνα στη Σύλληψη του αγίου Ιωάννη Προδρόμου. Είχε μεγάλη περιουσία, η οποία το 18ο αιώνα καταπατήθηκε και λεηλατήθηκε από τους Τούρκους, ενώ το ελληνικό κράτος το 19ο αιώνα απαλλοτρίωσε σημαντικό τμήμα της. Η μόνη χρονολογική ένδειξη που σώζεται σήμερα είναι μια επιγραφή του 1765, χαραγμένη σε πέτρα της απλής τοξωτής νότιας εισόδου της μονής.
Αρχιτεκτονική περιγραφή: Η μονή αποτελείται από το καθολικό, το διώροφο κτίριο των κελιών, βοηθητικά κτίρια και ένα παρεκκλήσι αφιερωμένο στους νεομάρτυρες Άγιο Γεώργιο και Αγία Φιλοθέη. Το συγκρότημα περιβάλλεται από λιθόκτιστο περίβολο με είσοδο στη νότια πλευρά. Το παλαιό καθολικό είναι το αρχαιότερο κτίσμα της μονής και ανήκει στον σπάνιο τύπο του τετράκογχου με τρούλο ναού. Ο οκτάπλευρος τρούλος εδράζεται στην ένωση των κεραιών του σταυρού, η αψίδα είναι τρίπλευρη, ενώ ο δυτικός νάρθηκας είναι μεταγενέστερη κατασκευή. Στη λιθοδομή έχει χρησιμοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό οικοδομικό υλικό από την αρχαία οχύρωση του λόφου της Καστρίτσας. Το κτίσμα ανάγεται στον 11ο ή 12ο αιώνα.
Γραπτός διάκοσμος: Εσωτερικά του ναού υπάρχουν τοιχογραφίες, πιθανώς των αρχών του 17ου αιώνα, άμεσα συνδεδεμένες με την τέχνη της Μακεδονίας των προηγούμενων αιώνων.
Λοιπά στοιχεία: Στον ναό σώζεται ξυλόγλυπτο τέμπλο και δυο δεσποτικές εικόνες του ένθρονου Χριστού και της ένθρονης Θεοτόκου Βρεφοκρατούσας, που έχουν την υπογραφή του Κρητικού ζωγράφου Μάρκου Βαθά ή Μπαθά και χρονολογούνται στα μέσα του 16ου αιώνα. Στα κειμήλια της μονής συγκαταλέγονται δύο χειρόγραφοι κώδικες του 16ου και 18ου αιώνα, αντίστοιχα, και μια λειψανοθήκη, με τα λείψανα της Αγίας Φιλοθέης και του νεομάρτυρα Γεωργίου.
- Εικόνα:
- Εικόνα υψηλής ευκρίνειας: https://press.ert.gr/wp-content/uploads/2019/01/MONH_KASTRITSA_02-1.jpg
- Παρατηρήσεις:
Τουριστικός οδηγός: "Νομός Ιωαννίνων, Θρησκευτικοί Προορισμοί" με επιμέλεια κειμένων από Κορτζή Αντωνία. Εκδόσεις Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων, Νομαρχιακή Επιτροπή Τουριστικής Προβολής, Έκδοση 1η, Έτος εκτύπωσης 2008.